OS CATRO PRAZAS

Esta andaina permite percorrer as catro prazas que flanquean a Catedral de Santiago, coñecendo a zona máis visitada polos turistas e, polo tanto, máis concorrida e chea de pequenas tendas de souvenirs e obxectos de prata e acibeche, actividades de xoiaría con gran tradición en Compostela; e artistas de rúa que viaxan aquí especialmente nos meses de verán. Percorre as Prazas das Platerías, Quintana e Azabachería para regresar ao Obradoiro, cruzando baixo o Arco do Pazo Arcebispal.

Partimos da Praza do Obradoiro, peonilizada dende os anos 80, para moitos unha das máis fermosas do mundo. É o lugar de chegada dos peregrinos e unha visita imprescindible para millóns de turistas, o que se suma ao paso constante dos estudantes que acceden á Facultade de Medicina e ao Campus Universitario Norte desde o casco histórico.

Está presidida pola impoñente fachada barroca do Obradoiro, construída para pechar a antiga porta románica ou Pórtico da Gloria polo mestre Mateo. Á dereita veremos o longo balcón do Edificio Claustral, que está na esquina da Praza fronte á Colexio San Xerome, xusto onde está unha das dúas torres que o coroan, primeiro o Torre da Vela ou o Coroa, de 1615 -anteriormente usada como prisión- e, agora en esquina coa Praza de Platerías, a do Tesoro.

PRATERÍA

Seguindo os altos e lisos muros do Edificio Claustral entramos en Platerías. Á nosa dereita atópase a curiosa e barroca Casa do Cabido, a entrada da rúa do Villar, e o único edificio que despois de moitos séculos desfigura este entorno, o do Banco de España, hoxe Museo da Peregrinación. O centro da Praza está ocupado pola Fonte das Platerías, de 1829. Antigamente a praza pechábase con cadeas e alí concentrábanse os artesáns que vendeban obxectos de prata, corais e pedras preciosas en establecementos que de feito aínda se poden ver baixo o edificio do claustro.

Se subimos as escaleiras (s. XVIII) mirando cara arriba veremos a Torre do Reloxo, tamén coñecida como A Berenguela polo arcebispo que a rematou en 1320, aínda que posteriormente sufriu varias reformas. O reloxo actual fíxose en Ferrol en 1831; e a campá, en 1729. Agora estamos ante a fachada das Platerías, a máis antiga e artísticamente a máis importante da Catedral. A súa construción comezou en 1103 e posteriormente foi recollendo elementos soltos doutras zonas da Catedral, que foron trasladados durante as reformas. Nos relevos represéntanse varias escenas da vida de Xesucristo; e contén algunhas das imaxes máis famosas da Catedral de Santiago, como a da muller adúltera ou David.

En Platerías concentrábanse os artesáns que vendían obxectos de prata, corais e pedras preciosas en establecementos que aínda se poden ver.

QUINTANA

Á volta da esquina, aparece ante os nosos ollos o cemiterio vello (quintana), a gran explanada de pedra ante a que se abre a Porta Santa. É a Praza da Quintana dividida popularmente en Quintana de Abaixo ou os mortos, e Arriba ou os vivos. No remate desta fachada é onde antigamente existía a Porta Canónica, segundo o Códice Calixtino, pola que entraban os cóengos dende a súa casa desta praza. Na actualidade só queda a Porta Santa, que se abre aos peregrinos nos anos santos.

Esta praza foi testemuña de moitas manifestacións estudantís. Tamén de xogos infantís. E, a finais dos anos 70 e 80, era un lugar popular entre os estudantes, que utilizaban a gran escaleira para sentarse, ler, charlar ou tocar a guitarra en grupo.

A Quintana é unha praza moi transitada, testemuña de manifestacións, momentos de lecer e xogos infantís.

AZABACHERÍA

Unha pequena rúa que bordea a Catedral lévanos á Praza da Azabachería, antiga Rúa Francígena, onde se atopaba o gran hospital e albergue de peregrinos fundado por Diego Xelmírez, que precedeu ao construído posteriormente baixo o patrocinio dos Reis Católicos. O seu nome débese a que foi alí onde comezaron e desenvolveron os poderosos obradoiros dos azabacheros, que dende o século XII elaboraban miles de pezas para que os peregrinos levasen consigo ao regreso, como figuras de Santiago, cunchas ou figas. Na praza enfróntanse e parecen manter o pulso os dous grandes poderes relixiosos da cidade: a Catedral e San Martiño Pinario. Aquí estaban, segundo o Codex Calixtinus, a Porta e a Fonte do Paraíso.

A antiga fachada era moi semellante á de Platerías. Polo seu estado ruinoso, o actual foi derrubado e construído, a partir do proxecto barroco de Lucas Ferro Caveiro e cun acabado xa no neoclasicismo. Na praza empedrada situáronse artesáns, cambistas e xoieiros medievais, que vendían produtos relacionados cos peregrinos. Mirando directamente a fachada da esquerda, consérvase a estrutura exterior románica da Corticela, parroquia independente que coa ampliación se incorporou totalmente á Catedral.

Polo Arco do Pazo Arcebispal volvemos ao punto de partida, a Praza do Obradoiro.

Descarga a ruta en Wikiloc (próximamente)

Descarga aquí ou folleto informativo